Sürdürülebilirlik

Logo

7 Erişilebilir ve Temiz Enerji


7.2 Erişilebilir ve temiz enerji için üniversite önlemleri

7.2.1 Enerji verimli yenileme ve binalar

Türk-Alman Üniversitesi (TAÜ), yeni bina inşaatları ve yenilemelerde enerji verimliliği standartlarına uygunluğu sağlamak amacıyla 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında hazırlanan Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi'ne uymaktadır. Aynı zamanda bir kamu kurumu olarak, Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik‘e de riayet etmektedir. Türk-Alman Üniversitesi, 2024 yılında ISO 50001 enerji yönetim sistemi belgesi alarak, enerji verimliliğini sürekli olarak iyileştirmek amacıyla yapılandırılmış bir enerji yönetim sistemi uyguladığını göstermektedir.

5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi

Türk-Alman Üniversitesi, bir kamu üniversitesi olarak, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında hazırlanan Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi'ne uymaktadır. Bu rehber, yeni yapılar ve yenilemelerde uyulması gereken enerji verimli bina tasarımı standartlarını içermektedir. Bu standartlar, bina yönlendirmesi, pencere yerleşimi, doğal havalandırma ve sürdürülebilir malzemelerin kullanımı gibi enerji tüketimini en aza indirmeye yönelik yönergeler içermektedir. Bu kapsamda TAÜ, enerji tasarrufu hedeflerini takip eden ve bu hedefleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na raporlayan bir enerji yöneticisi atamıştır.

Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belirli kamu binalarında yenilenebilir enerji kullanım zorunluluğunun 1 Ocak 2023'te yürürlüğe gireceğini duyurmuştur. Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik kapsamında binaların enerji ihtiyaçlarının bir kısmını yenilenebilir kaynaklardan karşılaması gerekecek ve bu binalar, standart binalara kıyasla daha yüksek enerji verimliliğine sahip olacaktır. Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik toplam alanı 5.000 metrekareyi aşan binaların en az "B" enerji verimliliği sınıfında olmasını ve enerji ihtiyaçlarının en az %5'ini yenilenebilir kaynaklardan karşılamasını öngörmektedir. Bu düzenleme, aşamalı olarak “Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar” (NZEB) konseptine geçişi hedeflemektedir. Türk-Alman Üniversitesi de bir kamu kurumu olarak bu gerekliliklere uymakla yükümlüdür. Yönetmelik ayrıca, ısı yalıtımı gereksinimlerini iyileştirerek enerji tüketiminde %25 oranında bir azalma sağlamayı amaçlamaktadır. Örneğin, İstanbul’da yalıtım kalınlığının 5 cm’den 7-8 cm’ye, Ankara’da ise 6 cm’den 8-9 cm’ye çıkarılması öngörülmektedir. 1 Ocak 2023 itibarıyla, bu yönetmelik şartlarına uymayan, toplam inşaat alanı 5.000 metrekareyi aşan projelere yapı ruhsatı verilmeyecektir.

ISO 50001

Türk-Alman Üniversitesi, 2024 yılında enerji verimliliğini sürekli olarak iyileştirmek için yapılandırılmış bir enerji yönetim sistemi uyguladığını gösteren ISO 50001 belgesini almıştır (Şekil 1). ISO 50001, üniversitenin, enerji tüketimini azaltma, maliyetleri düşürme ve çevresel etkiyi en aza indirme konularında küresel en iyi uygulamaları takip etmesini ve aynı zamanda yasal ve düzenleyici gerekliliklere uygun hareket etmesini sağlar. Yeni yapılar veya yenilemeler için, ISO 50001'e uyum sağlamak, enerji verimliliğinin genel enerji yönetimi stratejisinin bir parçası olarak sistematik bir şekilde ele alınmasını sağlar. Bu standart, enerji kullanımının iyileştirilmesi ve israfın azaltılması için yapılandırılmış bir yaklaşım sunar.


Şekil 1. ISO 50001 Sertifikası (15 Mart 2024 tarihinde alınmış, 14 Mart 2025 tarihine kadar geçerlidir).

7.2.2 Binaların daha yüksek enerji verimliliği standartlarına yükseltilmesi

7.2.1 başlığı altında belirtilen 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu çerçevesinde hazırlanan Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi ile Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, aynı zamanda binaların daha yüksek enerji verimliliği standartlarına yükseltilmesine yönelik hükümler içermektedir. Bunlara ek olarak Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi, Türkiye’deki üniversiteler de dahil olmak üzere, tüm kamu kurumu binalarının daha yüksek enerji verimliliği standartlarına yükseltilmesini amaçlar. Türk-Alman Üniversitesi’nin, 2024 yılında aldığı ISO 50001 belgesi üniversitenin enerji verimliliğini artırmak ve enerji maliyetlerini azaltmak için belirli bir standartla uyumlu bir yönetim sistemi kurduğunu gösteren uluslararası bir belgedir. Bunlara ek olarak olarak, Türk-Alman Üniversitesi 2023 yılında üniversitenin ilk Enerji Politikası’nı deklare etmiştir.

Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi, mevcut binaların enerji verimli hale getirilmesini teşvik ederken, yalıtım, verimli HVAC sistemleri ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını önermektedir. Ulusal ve uluslararası standartlarla uyumlu olan rehber, binaların tanınmış verimlilik ölçütlerini karşılamasını sağlamakta ve LED aydınlatma ile akıllı enerji yönetim sistemleri gibi ileri teknolojilerin kullanımını teşvik etmektedir. Bu projeler için mali destek sunulurken, sürekli izleme ve sertifikasyon süreçleri uzun vadeli enerji verimliliğini koruma ve geliştirme hedefini taşır.

Türk-Alman Üniversitesi Enerji Politikası

Ayrıca, Türk-Alman Üniversitesi (TAÜ), bu çerçevede 2023 yılında Rektör Prof. Dr. Cemal YILDIZ tarafından imzalanan ilk enerji politikasını oluşturmuştur. Türk-Alman Üniversitesi Enerji Politikası aşağıdaki taahhütleri vermektedir:
  • Sürekli gelişim stratejisini izleyerek, tüm kurumsal yönetim sistemleriyle tam entegre bir Enerji Yönetim Sistemi uygulamak.
  • Enerji yönetim sistemi ve performansının verimliliğini ve sürdürülebilirliğini artırmak için net ve ulaşılabilir hedefler belirlemek ve bu hedeflere uyacak şekilde süreçleri sürekli adapte etmek.
  • Enerji verimli ürün ve hizmetler temin etmek ve enerji performansını olumlu yönde etkileyen tasarım çalışmalarını desteklemek.
  • Hava kirliliğinin yaşam kalitesi üzerindeki olumsuz etkisinin bilinciyle üniversitenin karbon ayak izini ve diğer hava kirleticileri, sera gazları da dahil olmak üzere, en aza indirmek.
  • Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını destekleyen bir üniversite kültürü geliştirmek ve farkındalık yaratmak.
  • Enerji performansını düzenli olarak ölçmek ve sürdürülebilir bir şekilde enerji verimliliğini ve etkinliğini artırmaya yönelik sürekli iyileştirme çalışmaları yapmak.
  • Tüm planlanan yatırımlarda ve faaliyetlerde enerji verimliliğini önceliklendiren çevre koruma uygulamalarını desteklemek ve iç paydaşlarımızla iş birliği yapmak.

Şekil 2. Türk-Alman Üniversitesi Enerji Politikası.

7.2.3 Karbon azaltımı ve emisyon azaltım süreci

Türk-Alman Üniversitesi, karbon emisyonlarını azaltmak amacıyla hem üniversite Enerji Politikası'nda belirlediği hedeflere uymayı, hem de bir kamu kurumu olarak yasal yönetmeliklere riayet etmeyi amaçlamaktadır.

7.2.1’de belirtildiği gibi, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe gireceği duyurulan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, “Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar” (NZEB) uygulamasının aşamalı olarak benimsenmesini zorunlu kılmaktadır. Bu tarihten itibaren yeni yapılacak 5.000 metrekareden büyük üniversite binalarının en az “B” enerji verimliliği sınıfına ulaşmaları ve enerjilerinin en az %5'ini yenilenebilir kaynaklardan elde etmeleri gerekmektedir. Bir kamu kurumu olarak Türk-Alman Üniversitesi bu yönetmeliğe riayet etmektedir ve tüm yeni binaların bu gereklilikleri karşılamasını temin etmekle yükümlüdür.

7.2.2’de belirtilen, 2023 yılında imzalanan Türk-Alman Üniversitesi Enerji Politikası (Şekil 2), üniversitenin karbon yönetimi ve karbondioksit emisyonlarını azaltma konusundaki açık taahhüdünü ortaya koymaktadır. Üniversite, hava kirliliğinin yaşam kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerini kabul ederek, karbon ayak izini azaltmak ve tüm operasyonlarında enerji verimliliğini artırmak amacıyla hava kirleticiler ve karbondioksit gibi sera gazları üzerindeki kurumsal etkisini en aza indirmeyi taahhüt eder.

7.2.4’te detaylandırılacak olan ve 2023 İdari Faaliyet Raporu'nda her yıl güncellenen enerji tüketimini azaltma hedefi aynı zamanda üniversitenin emisyon azaltma hedefiyle de örtüşmektedir. Üniversite, karbon emisyonlarını azaltma amacıyla enerji talebinin %20'sini güneş panelleriyle karşılamayı ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını destekleyen proje sayısını artırmayı hedeflemektedir. Bu hedeflere ne ölçüde ulaşıldığı, performans göstergeleriyle izlenecektir.

7.2.4 Enerji tüketimini azaltma planı

Türk-Alman Üniversitesi’nin enerji tüketimini azaltma planı, Şekil 2'de gösterilen Türk-Alman Üniversitesi Enerji Politikası’nda vurgulanmaktadır. Ayrıca, üniversite her yıl kamuya açık olarak yayımladığı İdari Faaliyet Raporları çerçevesinde, 2021-2025 Stratejik Planı kapsamında yıl sonu stratejik plan değerlendirmesi yaparak enerji tüketimini azaltma planına yönelik değerlendirmeleri tablo halinde sunmaktadır.

2023 Yılı İdari Faaliyet Raporu’nda enerji tüketimini ve karbon salınımını azaltma hedefleri

2023 İdari Faaliyet Raporu'nda, üniversitenin bulunduğu bölgenin doğal kaynaklarından yararlanarak çevre dostu bir kampüs oluşturma ve su ile enerji maliyetlerini azaltma hedefine yönelik performans göstergeleri de sunulmuştur (Şekil 3). Bu performans göstergeleri, sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin hem 7.2.3 Karbon Azaltımı ve Emisyon Azaltım Süreci hem de 7.2.4 Enerji Tüketimini Azaltma Planı kapsamında değerlendirilebilir.


Şekil 3. 2023 Türk-Alman Üniversitesi İdari Faaliyet Raporu’nda değerlendirilen Hedef 4.2 (Üniversitemizin bulunduğu bölgenin doğal kaynaklarının kullanılarak çevre dostu bir yerleşke haline getirilmesi ile su ve enerji giderlerinin azaltılması).

Hedef 4.2 (Üniversitemizin bulunduğu bölgenin doğal kaynaklarının kullanılarak çevre dostu bir yerleşke haline getirilmesi ile su ve enerji giderlerinin azaltılması) doğrultusunda üniversitenin enerji tüketimini azaltmaya yönelik dört aksiyon şu şekildedir:
  • P4.2.1 Yeşil alanlar için otomatik bahçe sulama sistemi
  • P4.2.2 Elektrik enerji talebinin %20’sini güneş panelleriyle karşılamak
  • P4.2.3 Enerji verimliliğini artırmayı hedefleyen proje sayısı
  • P4.2.4 Yenilenebilir enerji türlerinin kullanımını destekleyen proje sayısı

Hedefler doğrultusunda enerji tüketimini azaltmak amacıyla üniversite kampüsümüzün bulunduğu tüm parselde otomatik bir bahçe sulama sistemi kurulmuş olup (hedefe %100 başarı oranıyla ulaşılmıştır), inşaat faaliyetlerinin başladığı yurt arazisinde de bu otomatik sulama sisteminin üç aşamada uygulanması planlanmaktadır.

Bu bağlamda, üniversitenin enerji ihtiyacının %20’sinin güneş panelleriyle karşılanması da hedeflenmiştir. Bu hedef henüz tam olarak gerçekleştirilememiş olsa da üniversite bu taahhüdüne uygun bir politika belirlemiş olup, gelecek yıl için öncelikli olarak %10 hedefini yakalamayı planlamaktadır.

7.2.5 Enerji israfı tespiti

Enerji Kimlik Belgesi (EKB) 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve buna bağlı olarak çıkartılan Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği’ne göre binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasını, enerji israfının önlenmesini ve çevrenin korunmasını sağlamak için asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, sera gazı salımı seviyesi, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir. 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği uyarınca tüm binalar için "Enerji Kimlik Belgesi" almak yasal zorunludur. Bu yasal zorunluluk kamu kurumlarını da kapsamaktadır. Türk-Alman Üniversitesi’nin yeni binaları C sınıfı performans şartını sağlamaktadır.

Enerji Kimlik Belgesi (EKB)

Şekil 4'te Türk-Alman Üniversitesi binaları için sağlanmış olan en güncel EKB belgeleri gösterilmiştir. EKB belgeleri üniversitenin enerji performansını değerlendirmek ve potansiyel israf alanlarını belirlemek üzere aktif olarak enerji incelemeleri gerçekleştirdiğini göstermektedir. 2020 yılında alınan ve 2030 yılına kadar geçerliliğini koruyan bu sertifikalar, enerji tüketimi, verimlilik derecelendirmeleri ve enerji performansı düzenlemelerine uygunluk açısından kapsamlı bir analizi ifade etmektedir.


Şekil 4. Yeni inşa edilen kampüs binalarının EKB sertifikaları.

Türk-Alman Üniversitesi (TAÜ), 2024 yılında enerji verimliliğini sürekli olarak iyileştirmek için yapılandırılmış bir enerji yönetim sistemi uyguladığını gösteren ISO 50001 belgesini almıştır (Şekil 1). ISO 50001, üniversitenin, enerji tüketimini azaltma, maliyetleri düşürme ve çevresel etkiyi en aza indirme konularında küresel en iyi uygulamaları takip etmesini ve aynı zamanda yasal ve düzenleyici gerekliliklere uygun hareket etmesini sağlar. Bu standart, enerji kullanımının iyileştirilmesi ve israfın azaltılması için yapılandırılmış bir yaklaşım sunar.

2023 İdari Faaliyet Raporu'nda, üniversitemizin Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) kapsamında desteklenmeye hak kazanan projeleri listelenmiştir. Bu projelerden biri de Dr. Meltem Elibol liderliğinde yürütülen, “Türk-Alman Üniversitesi Binalarının Enerji Tüketimi ve Çevresel Etkilerinin Yaşam Döngüsü Analizi Metodolojisi ile İncelenmesi” adlı projedir. Proje kapsamında kampüs binalarının enerji tüketimi, yaşam döngüsü analizi metodolojisi kullanılarak değerlendirilmektedir. Bu analiz, enerji israfına neden olan alanları tespit etmeye yardımcı olarak sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlamaktadır.

7.2.6 Yatırım politikası

7.2.4 bölümünde de belirtildiği gibi, Türk-Alman Üniversitesi – 2023 İdari Faaliyet Raporu’nda üniversitenin, bulunduğu bölgenin doğal kaynaklarını kullanarak çevre dostu bir kampüs oluşturmayı ve su ve enerji maliyetlerini en aza indirmeyi amaçlayan hedefleri ve hedeflerin gerçekleştirilmesine dair performans göstergeleri sunulmuştur.

Bu bağlamda, üniversite enerji ihtiyacının %20’sini güneş panelleriyle karşılamayı hedeflemiştir. Bu hedef henüz tam olarak gerçekleştirilememiş olsa da üniversite bu taahhüdüne uygun bir politika belirlemiş olup, gelecek yıl için öncelikli olarak %10 hedefini yakalamayı planlamaktadır.

7.2.1 ve 7.2.3 bölümlerinde belirtildiği gibi, Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği'nde yapılan değişikliklere dair yönetmelik, 5.000 metrekare üzerindeki yeni binaların en az "B" enerji verimlilik sınıfına ulaşmasını ve enerji ihtiyaçlarının en az %5’ini yenilenebilir kaynaklardan sağlamasını zorunlu kılmaktadır. Bir kamu kurumu olarak Türk-Alman Üniversitesi, bu yönetmelikle uymakla yükümlü olup, tüm yeni binaların bu gereklilikleri karşılamasını taahhüt etmektedir.

7.3 Enerji tüketim yoğunluğu

2023 yılında Türk-Alman Üniversitesi'nde enerji tüketim yoğunluğu aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir:
  • Üniversite binalarının toplam kapalı alanı: 95.992,50 m²
  • Toplam elektrik tüketimi: 4.264.484,66 kWh (eşdeğer olarak 15.352,144 GJ)
  • Toplam doğal gaz tüketimi: 349.225 m³ (eşdeğer olarak 13.270,55 GJ)
  • Toplam enerji tüketimi: 28.622,694 GJ
  • Metrekare başına elektrik tüketimi: 44,40 kWh (ya da 0,15984 GJ/m²)
  • Metrekare başına doğal gaz tüketimi: 3,60 m³ (ya da 0,1368 GJ/m²)
  • Metrekare başına birleşik toplam enerji tüketimi: 0,29664 GJ/m²'

7.4 Enerji ve toplum

7.4.1 Enerji verimliliği ve temiz enerji için yerel toplumla iletişim

Türk-Alman Üniversitesi, yalnızca akademik eğitim sunmakla kalmayıp, aynı zamanda yerel toplumu enerji verimliliği ve temiz enerji konularında bilinçlendirmeyi de hedeflemektedir. Bu bağlamda, üniversite çeşitli eğitim programları düzenleyerek, topluma çevre bilinci kazandırmakta ve sürdürülebilir uygulamaları teşvik eden eğitimler sunmaktadır.

Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Damla Durak Uşar'ın liderliğinde ve Basın ve Halkla İlişkiler Koordinasyonu'nun katkılarıyla, 10.05.2023 tarihinde Harizmi Eğitim Modeli kapsamında Beykoz Tokatköy Ortaokulu'ndan bir grup öğretmen ve öğrenci kampüsümüzde ağırlanmıştır. Katılımcılara Çevre Farkındalığı ve Sürdürülebilir Kalkınma Eğitimi verilmiştir (Şekil 5).

Dr. Uşar, sunumunda küresel iklim değişikliğinin nedenleri ve sonuçlarına vurgu yaparak, sürdürülebilirliğin ve atık yönetiminin gerekliliğini vurgulamış ve katılımcılar için çevresel farkındalığın önemini belirtmiştir. Beykoz Tokatköy Ortaokulu öğretmenleri ve öğrencilerinin aktif katılımıyla gerçekleşen eğitim, üniversitemizde uygulanan Sıfır Atık Politikası örneklerinin de sergilendiği bir kampüs turu ile sona ermiştir.


Şekil 5. 10.05.2023 tarihinde Türk-Alman Üniversitesi’nde gerçekleştirilen Çevre Farkındalığı ve Sürdürülebilir Kalkınma Eğitimi.

7.4.2 100% yenilenebilir enerji taahhüdü

%100 yenilenebilir enerji hedefiyle Türk-Alman Üniversitesi, çevresel farkındalık oluşturma ve sürdürülebilir uygulamaları teşvik etme girişimlerinde proaktif bir şekilde yer almaktadır.

Üniversitemiz Fen ve Mühendislik Fakülteleri tarafından Berlin Teknik Üniversitesi ve Potsdam Üniversitesi işbirliğiyle 30 Ekim, 31 Ekim ve 1 Kasım 2023 tarihlerinde The Leverage of IT for Engineering and Science (LITES) Uluslararası Konferansı düzenlenmiştir (Şekil 6).

Uluslararası LITES Konferansı, sürdürülebilirlik ve enerji biliminin yanı sıra bilgi teknolojileri, yapay zeka, robotik, malzeme bilimi ve biyobilimler gibi mühendislik ve fen bilimleri alanındaki pek çok çalışma başlığını dahil eden disiplinlerarası bir etkileşim ortamı sunmuştur.


Şekil 6. LITES 2023 konferans afişi.

Türk-Alman Üniversitesi İklim Elçiliği

İklim elçiliği, gençlerin ve toplumun iklim değişikliği hakkında bilinçlendirilmesi, çevresel sorunlara çözüm bulma, sürdürülebilirlik hedeflerini yaygınlaştırma ve iklim eylemlerine katılım sağlama amacıyla yapılan faaliyetleri ifade eden bir kavramdır. Bu elçilik; üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve gençlik örgütleri tarafından desteklenerek, iklim değişikliğine karşı duyarlılığı artırmayı hedefler. "İklim elçisi" olarak adlandırılan bireyler, toplulukları ve kurumları iklim dostu davranışlara yönlendirerek sürdürülebilir bir gelecek için çalışmalar yaparlar.

Türk-Alman Üniversitesi, bu alanda çeşitli etkinlikler ve projelerle iklim elçiliğini desteklemiştir. Türk-Alman Üniversitesi, eğitim programlarında iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik konularına yer vererek, öğrencileri bu konular hakkında bilinçlendirmekte ve iklim elçisi olmaları için teşvik etmektedir. Ayrıca, üniversite bünyesinde düzenlenen seminerler, çalıştaylar ve projelerle öğrencilere ve topluma çevreye duyarlı olmanın önemini aktarmakta, onları iklim değişikliğiyle mücadele konusunda desteklemektedir. Örneğin, çevre dostu kampüs uygulamaları, enerji tasarrufu önlemleri ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı gibi projelerle de iklim elçiliği faaliyetlerine katkı sağlamaktadır.

Üniversitemiz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencisi Ege BÜYÜK, 2023 yılında üniversitemizin İklim Elçisi olarak görevlendirilmiştir.

7.4.3 Endüstri için enerji verimliliği hizmetleri

Türk-Alman Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi (TAÜ-SEM), Allianz Teknik iş birliği ile 21.09.2023 tarihinde Uygulamalı Kurumsal Karbon Ayak İzi Hesaplama üzerine sertifikalı bir eğitim programı sunmuştur (Şekil 7). Program, çevre mühendisleri, çevre uzmanları, kişisel gelişim arayan profesyoneller ve endüstriden şirket temsilcilerine yönelik olarak hazırlanmıştır.


Şekil 7. Uygulamalı Kurumsal Karbon Ayak İzi Hesaplama sertifikalı eğitim programı ve katılımcılar.

Program, iklim krizi, ISO 14064 standartları, AB Yeşil Anlaşması, Sınır Karbon Vergisi ve Emisyon Ticareti Sistemleri gibi konularda teorik eğitim ile karbon ayak izi hesaplamaları ve pratik uygulamalarla desteklenerek iki gün sürmüştür. Bu program, katılımcılara ücretli olarak sunulmuştur (Şekil 8).


Şekil 8. 2023 Yılı Pratik Odaklı Kurumsal Karbon Ayak İzi Hesaplama Eğitim Programı Afişi.

7.4.4 Temiz enerji teknolojileri için politika geliştirme

Türk-Alman Üniversitesi, Horizon Europe programı kapsamında Temiz Hidrojen Ortaklığı aracılığıyla sürdürülebilir politika gelişimine aktif olarak katkıda bulunmuştur.

1 Şubat 2023 tarihinde, Horizon Europe programının bir parçası olan Temiz Hidrojen Ortaklığı'nın 2022 yılı ikinci çağrısına yapılan başvuruların sonuçları duyurulmuştur. Başarılı başvuranlar arasında, üniversitemizin Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi'nden bir araştırma ekibini içeren HYSouthMarmara projesi yer almaktadır. Bu proje, Türkiye'nin Çerçeve Programları tarihinde elde edilen en yüksek AB fonlu hibe ile bir ilke imza atmıştır (Şekil 9).

16 organizasyondan oluşan HYSouthMarmara konsorsiyumu, "HORIZON-JTI-CLEANH2-2022-06-02: H2 Valley (küçük ölçekli)" çağrısı altında sunulmuştur. Proje, sanayide fosil yakıt kullanımını kademeli olarak azaltmayı ve sektörü karbonsuzlaştırmayı hedefleyerek, bölgesel bir hidrojen ekonomisinin gelişimini desteklemekte ve hidrojenin enerji kaynağı olarak potansiyel etkilerini araştırmaktadır. Ayrıca, bu girişim, temiz enerji ve hidrojen teknolojileri ile ilgili kamu politikalarını bilgilendirme ve şekillendirme konusunda kritik bir rol oynamaktadır.


Şekil 9. HYSouthMarmara projesi Türkiye'nin Çerçeve Programları tarihinde bir ilki gerçekleştirerek bugüne kadar elde edilen en yüksek AB fonlu hibeyi güvence altına almıştır.

7.4.5 Düşük karbonlu inovasyona destek

Türk-Alman Üniversitesi, düşük karbonlu inovasyonu teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Üniversite, teknoloji ve inovasyona dayalı iş fikirlerini yüksek katma değerli girişimlere ve nitelikli istihdam fırsatlarına dönüştüren girişimcileri destekleyen bir hibe fonu olan BİGG Programı'na ortak olmuştur. Bu program, girişimcileri fikir üretiminden piyasa lansmanına kadar tüm süreç boyunca desteklemektedir. Bu hedef doğrultusunda, BİGG Yatırım programı 2023 yılında ilk çağrısını başlatacak olup, Türk-Alman Üniversitesi, uygulayıcı ortaklardan biri olarak hizmet verecektir.

Program, girişimcilere 900.000 TL’ye kadar hibe sağlamakta olup, desteklenen alanlar arasında akıllı ulaşım, akıllı üretim sistemleri, enerji ve temiz teknolojiler ile sürdürülebilir tarım ve beslenme gibi düşük karbon teknolojileri de yer almaktadır. 6 Şubat 2024 tarihinde saat 14:00'te, Türk-Alman Üniversitesi’nden akademisyenler ve öğrencilerin katılacağı 2024-1 TÜBİTAK BİGG Yatırım Tabanlı Girişimcilik Destek Programı çağrısı ile ilgili olarak Zoom üzerinden bir toplantı yapılmıştır (Şekil 10).


Şekil 10. TÜBİTAK BİGG programının desteklediği alanlar arasında akıllı ulaşım, akıllı üretim sistemleri, enerji ve temiz teknolojiler ve sürdürülebilir tarım ve beslenme bulunmaktadır.